Farizeeën en Sadduceeën

In de bijbel lees je vaak over de Farizeeën en de Saduceeën, doordat ze vaak meningsverschillen hadden met Jezus. De Sadduceeën en de Farizeeën vormden samen de heersende klasse in Israël. Er zijn veel overeenkomsten tussen deze twee groepen, maar er zijn ook belangrijke verschillen. De Sadduceeën: In de tijd dat Jezus op aarde was, de tijd van het Nieuwe Testament, waren de Sadduceeën aristocraten, dat betekent dat deze kleine groep de macht in handen had. Zij waren meestal rijke mensen, en hadden alle machtige functies, ook die van de voornaamste priester en hogepriester, en ze hadden een meerdeheid van 70 zetels in de hoge raad (het Sanhedrin). Ze deden hun best om de vrede te bewaren door in te stemmen met de beslissingen van Rome (Israël was in die tijd in de macht van de Romeinen) en ze leken zich meer bezig te houden met politiek dan met religie. Omdat ze zo meegaand waren ten opzichte van Rome en zelf de heersende, hogere stand vormden, hadden ze niet zo’n goede verhouding met de gewone burgers en stonden ze ook niet in zo’n hoog aanzien bij de gewone burgers. De gewone burgers hadden een betere verhouding met de Farizeeën. Ook al bezaten de Sadduceeën een meerderheid van de zetels in het Sanhedrin, toch moesten ze vaak instemmen met de ideeën van de Farizeeën, doordat die veel populairder waren bij het volk. In religieus opzicht hadden de Sadduceeën meer maatschappelijke ideeën in één aspect van hun leer. Volgens de Farizeeën hadden mondelinge tradities even belangrijk als het geschreven Woord van God, maar de Sadduceeën vonden dat alleen het geschreven Woord echt van God is gekomen. De Sadduceeën vonden vooral de boeken van Mozes (Genesis t/m Deuteronomium) heel belangrijk. Hoewel dit een goed standpunt is, waren hun leerstellingen verre van volmaakt. De onderstaande lijst is een opsomming van dingen die zij geloofden, maar die in strijd waren met de Bijbel:

1. Ze waren zo extreem zelfvoorzienend, dat zij de betrokkenheid van God bij het alledaagse leven ontkenden.

2. Ze ontkenden de opstanding van de doden.

3. Ze ontkenden enig bestaan van een leven na de dood. Ze geloofden dat de ziel verloren ging bij de dood en dat er dus geen straf of beloning zou zijn na het aardse leven.

4. Ze ontkenden het bestaan van een spirituele wereld, dus engelen en demonen.

Omdat de Sadduceeën zich meer met politiek dan met religie bezighielden, maakten ze zich niet druk om Jezus, totdat ze bang werden dat Hij de ongewenste aandacht van de Romeinen zou trekken. Op dat moment verenigden de Sadduceeën en Farizeeën zich en ontstond een samenzwering om Jezus ter dood te laten brengen. Bovendien suggereert de historicus Josephus dat de Sadduceeën betrokken waren bij de dood van Jakobus. Het bestaan van de Sadduceeën kwam te einde in 70 na Christus. Omdat deze partij bestond vanwege hun politieke banden en religieuze betrekkingen met de priesters, werden zij weggevaagd toen de Romeinen Jeruzalem en de tempel in 70 na Christus verwoestte. De Farizeeën: De Farizeeën waren een religieuze organisatie mensen die niet de priester-aristocratie behoorden In tegenstelling tot de Sadduceeën waren de Farizeeën over het algemeen zakenmensen uit de burgerij, waardoor zij in contact stonden met de gewone man. De Farizeeën stonden bij de gewone man in veel hoger aanzien dan de Sadduceeën. Toch vind tegenwoordig niemand het leuk voor ‘Farizeeër’ uitgemaakt te worden. Die naam is gelijk komen te staan met huichelarij en schijnheiligheid. Dat is een gevolg van de negatieve indruk van deze Joodse religieuze stroming in het Nieuwe Testament. De apostel Paulus, die zelf ooit Farizeeër is geweest, noemt dat deel van zijn verleden zelfs ‘vuilnis’. In de evangeliën komen ze er niet veel beter van af. Daarin worden de Farizeeën in de eerste plaats opgevoerd als kanonnenvoer voor Jezus’ onderricht en kritiek. Hoewel zij een minderheid vormden in het Sanhedrin en veel minder priesterfuncties bekleedden, lijkt het erop dat zij veel meer beslissingen van het Sanhedrin konden beïnvloeden dan de Sadduceeën omdat zij de steun van het volk hadden. In religieus opzicht beschouwden ze het geschreven Woord als ingegeven door God. Ten tijde dat Christus op aarde was, bestond dit geschreven Woord uit wat wij nu kennen als het Oude Testament. Maar zij verleenden mondelinge tradities net zoveel gezag en probeerden dat standpunt te verdedigen door te zeggen dat die overdracht nog stamde uit de tijd van Mozes. Omdat mondelinge overdracht door de eeuwen heen niet gelijk blijft, vormden deze tradities een aanvulling op Gods Woord, wat volgens de Bijbel verboden is. De Farizeeën deden hun best om deze aanvullingen net als het Oude Testament strikt te gehoorzamen. De Evangeliën staan vol met voorbeelden van situaties waarin de Farizeeën hun mondelinge tradities als gelijkwaardig aan Gods Woord benaderen. Maar ze bleven wel trouw aan Gods Woord in andere belangrijke leerstellingen. In tegenstelling tot de Sadduceeën geloofden zij het volgende:

1. Ze geloofden dat God alles beheerst, maar dat beslissingen van individuele personen ook bijdragen aan de levensloop van een mens.

2. Ze geloofden in de opstanding van de doden.

3. Ze geloofden in een leven na de dood, met een gepaste beloning en straf op individuele basis.

4. Ze geloofden in het bestaan van engelen en demonen.

Ook hadden ze een bijzondere interesse voor reinheidsvoorschriften. Hoewel de Farizeeën rivalen waren van de Sadduceeën, slaagden ze er in om het op één punt eens te worden — ze wouden Jezus ter dood te laten brengen. Hier verenigden de Sadduceeën en Farizeeën zich om dit te laten lukken.Terwijl de Sadduceeën ophielden te bestaan na de vernietiging van Jeruzalem, bleven de Farizeeën, die zich meer met religie dan met politiek bezighielden, wel bestaan. De Farizeeën waren zelfs tegen de opstand die na de verwoesting van Jeruzalem begon, in 70 na Chr, en ze waren de eersten die na de opstand vrede sloten met de Romeinen. De Farizeeën waren ook verantwoordelijk voor de samenstelling van de Misjna, een belangrijk document over het voortbestaan van het Jodendom na de verwoesting van de tempel. De beweging van de Farizeeën wordt door Flavius Josephus een van de drie belangrijkste stromingen in de Joodse religie van zijn tijd genoemd (samen met die van de Sadduceeën en de Essenen) Zowel de Farizeeën als de Sadduceeën werden vaak door Jezus terechtgewezen. Wellicht de beste les die wij kunnen leren van de Farizeeën en de Sadduceeën is dat we niet zoals hen moeten zijn. Anders dan de Sadduceeën moeten wij alles geloven wat de Bijbel zegt, inclusief de wonderbaarlijke dingen en het leven na de dood. Anders dan de Farizeeën mogen we tradities en overdracht niet even belangrijk beschouwen als de Schrift, en we mogen niet toestaan dat onze relatie met God zich beperkt tot enkel een lijst van regels en rituelen.

Geschreven door Jakolien